Mauthausen was een concentratiekamp in Oostenrijk, dat meteen na de 'Anschluss' met Nazi Duitsland in 1937 was opgericht. In dit strafkamp zaten zowel politieke gevangenen als joden, zoals de eerste groep Nederlandse joden die in maart 1941 arriveerde. Zij waren opgepakt bij de razzia's in februari in Amsterdam. Ook op 11 juni 1941 vond er een razzia plaats waarbij 310 joodse mannen werden opgepakt. Onder de zware dwangarbeid (in de steengroeves) en mishandelingen bezweken veel gevangenen, sommigen binnen een paar dagen. Op 5 Mei 1945 werd Mauthausen door de Amerikanen bevrijd, nadat er bijna 120.000 doden waren gevallen, onder wie ruim 38.000 joden (waarvan ruim 1300 uit Nederland). Het kamp was in Nederland in een relatief vroeg stadium berucht als oord van verschrikking. De Duitse instanties dreigden ook specifiek met deportatie naar Mauthausen.